Hanze-topstukken in Warnsveld en Zutphen

Pijpglas website"De Hertog en de Hanze, Zutphen in de late middeleeuwen" is een expositie die niet alleen in het Stedelijk Museum te Zutphen is te bewonderen, er zijn ook kleine presentaties op diverse locaties in Warnsveld en Zutphen. Deze tentoonstellingsvitrines op locatie zijn zeer de moeite waard om ook te bezoeken. In de Walburgiskerk is een entreekaartje verplicht, op de andere locaties is de toegang gratis. Christiaan te Strake, conservator bij de Musea Zutphen, heeft voor ons een van de topstukken van zo'n presentatie uitgelicht. Te Strake: “Ik vind het wel aardig de satellietvitrine die in het Warnshuus in Warnsveld staat in het zonnetje te zetten. Voor mij is het mooiste object hierin dit pijpglas.”

Het pijpglas of ‘stangenglas’ (collectie Stedelijk Museum Zutphen) is een zuiver cilindrische drinkbeker die dateert uit de zestiende eeuw en die in de omgeving van Göttingen is geproduceerd. Het was destijds een kostbaar product. Het is gevonden in de beerput van Houtmarkt 71, Zutphen. De handelsfamilie Pothoff woonde toen in het pand.
Dit kostbare glas in de vorm van drinkglazen werd geproduceerd in Centraal-Europa, in de bossen rond Göttingen, in het Rijnland, Thüringen en het Erzgebergte. Hier was volop brandstof (hout) aanwezig en de glasblazers hadden daar in de bossen hun werkplaatsen. Daarom wordt het product ook wel ‘Waldglas’ genoemd. De voornaamste grondstoffen waren potas (kaliumcarbonaat) en zand. De kleur van Waldglas werd onder andere beïnvloed door het soort hout waarvan de as werd gebruikt. De kleur varieerde van geelachtig over groen tot bruinachtig, die voornamelijk werd veroorzaakt door de aanwezigheid van metalen, waaronder ijzer, koper, kobalt, mangaan, tin, antimoon en lood.

Jaarmarkten

De glasblazers waren ware meesters en hun producten waren in de vijftiende eeuw erg kostbaar en gewild bij de upper class: de adel en rijke kooplieden. Via de hessenwegen werden de producten vervoerd naar de jaarmarkten. De in Zutphen gevonden drinkglazen komen zonder uitzondering uit de beerputten van rijke huishoudens. Ze zullen op de Zutphense jaarmarkten zijn gekocht. Ongetwijfeld kwamen de handelaren vanuit de oostelijk gelegen Hanzesteden over land via Warnsveld en via de Laarpoort naar Zutphen. Warnsveld telde meerdere herbergen, waar reizende kooplieden met hun handelswaar onderdak konden vinden.

Landhandel en de Hanze in de late middeleeuwen (1250-1550)

De nadruk van de presentatie in 't Warnshuus ligt op de landhandel ten tijde van de Hanze. In deze periode speelde ook de landhandel voor de Hanze een grote rol in het Noord-Europese gebied, waar Zutphen en Warnsveld belangrijk onderdelen van waren. Aan de hand van archeologische vondsten, verhalen en documenten willen we de bezoekers hier informeren. U krijgt hier ook een samenvatting van het grote verhaal van Zutphen en de regio in deze periode. De presentatie blijft tot het eind van het jaar.

Klik hier voor de Google-plattegrond met alle locaties en hun openingstijden: de grote De Hertog en de Hanze-tentoonstelling in het museum, de kleine presentaties in 't Warnshuus, Walburgiskerk, Burgerzaal, Broederenkerk en Nieuwstadskerk én de rondreizende tentoonstelling Albert op de Korenmarkt (nu in Ontmoetingscentrum Mulderskamp en vanaf de eerste week van juli in Polbeek. Opent in nieuw venster.