Erfgoed van de week: Café-restaurant Stationzicht

(Door Ria Gresnigt)

Daar staat hij dan, rechts op de foto, wijdbeens en vol trots in zijn driedelige pak, Age de Vries, eigenaar van café-restaurant Stationzicht. De foto zal rond 1910 genomen zijn. Tussen de bloembakken onder de luifel poseren zijn familie en zijn personeel. Zelfs de hond ontbreekt niet. De Vries was een ondernemend man die voor reuring zorgde in de buurt. Bij de troonbestijging van koningin Wilhelmina in 1898 nam hij bijvoorbeeld het initiatief om de Barlheze te versieren. 'Hossen in de Barlheze' op de verjaardag van Wilhelmina werd daarna een terugkerend fenomeen.

Het oude station en de houten 'Pont Neuf'

Het bedrijf ziet er groot en solide uit. Net zo solide als de verzekeringsmaatschappij, die met een groot reclamebord de aandacht probeert te trekken. Maar de aandacht van wie? Het pand Stationzicht staat op de kruising Rozengracht en Barlheze, maar kan men vanaf dit punt het station wel zien?
Vóór 1944 kon dit inderdaad; vanuit dit pand keek je recht op het Zutphense station. Dit oude station lag ten zuidwesten van het huidige, ongeveer op de plaats waar nu het ROC Aventus ligt. In 1865 werd dit station feestelijk geopend. Er werd een houten voetgangersbruggetje aangelegd over de Berkel naar de Rozengracht waardoor er een directe verbinding kwam met het station. Dat bruggetje werd door Zutphenaren gekscherend Pont Neuf genoemd naar de beroemde Franse brug.

Opleving van de Rozengracht

In 1890 werd er een brede stenen brug gebouwd, die berijdbaar was voor autoverkeer. Deze brug werd eveneens Pont Neuf genoemd. Tegelijkertijd werd de Rozengracht aangepakt. De vervallen gebouwen langs de Berkel werden opgeruimd, het urinoir werd weggehaald en de vismarkt werd verplaatst. Dat was geen overbodige luxe, zoals een anonieme inzender van het volgende lied in de Zutphense Courant van 18 oktober 1889 liet weten, waarvan we hier een klein deel citeren:

Een nieuw lied (Wijs: Oh Denneboom)

O Rozengracht! O Rozengracht! Hoe vies zijn uwe geuren!
Wie had voor eeuwen ooit gedacht, dat zóó iets kon gebeuren!
Toen liep langs ‘t bruischend Berkelnat, een lieflijk riekend rozenpad
O Rozengracht! O Rozengracht! Hoe vies zijn thans uw geuren!

O Rozengracht O Rozengracht! Wie heeft U zóó bedorven?
Aan deze zij een urin.., aan d’aer wordt visch gekorven.
Die beide luchtjes met elkaêr, zij maken een odeur! ach, naar!
O Rozengracht! O Rozengracht! Wie heeft U zóó bedorven?

Maar Rozengracht! Maar Rozengracht! Er komen beetre tijden,
De burgervader is bedacht, heel Zutphen te verblijden;
Ja, al wat oud is wordt gesloopt, en al wat vuil is opgehoopt,
O Rozengracht! O Rozengracht! Er komen beetre tijden!

Voor De Vries kwamen er inderdaad betere tijden. Rond 1915 kon hij een veranda bouwen bij zijn café hoewel niet alle gemeenteraadsleden dit konden waarderen. Ze waren bang dat de veranda het drinken van sterke drank makkelijker zou maken. Tot zijn dood in 1929 bleef De Vries Stationzicht runnen. Daarna nam zijn schoonzoon Hoegen Dijkhof het café-restaurant over en noemde het café-restaurant De Vries.

Na de Tweede Wereldoorlog

In de Tweede Wereldoorlog raakte het station zwaar beschadigd en werd een groot deel van de Rozengracht vernield, waaronder café-restaurant De Vries. Na de oorlog besloot de gemeente Zutphen een nieuw station te bouwen ten noordoosten van het verwoeste station en om een nieuwe entree van het station naar de stad te maken. De statige stenen Pont Neuf werd afgebroken. Door deze veranderingen was de loop uit de Rozengracht. Het werd een rustige straat.

Wilt u meer foto’s van Pont Neuf en de Rozengracht zien? Kijk dan op onze beeldbank.